Włoska mafia. Cosa Nostra, Kamorra i ’Ndrangheta od 1946 roku po czasy dzisiejsze (John Dickie)

 

   Legendarny mafiozo i uciekinier z Kalabrii, który stał się symbolem oporu wobec niesprawiedliwości, choć jego życie było pełne przemocy i zemsty. Krwawy boss Cosa Nostry, który rzucił Włochy na kolana serią zamachów na sędziów i urzędników. Założyciel Nowej Kamorry Zjednoczonej, odpowiedzialny za brutalne wojny klanów w Kampanii. W Trzech bossów, trzy mafie, jedna mroczna historia Włoch. Ich historie, pełne przemocy, władzy i tajemnic, zostały mistrzowsko opisane w książce „Włoska mafia. Cosa Nostra, Kamorra i ’Ndrangheta od 1946 roku po czasy dzisiejsze” autorstwa Johna Dickie.

Szokująca historia mafijnej triady.

Jak sycylijska cosa nostra, neapolitańska kamorra i ’ndrangheta zawładnęły Włochami?

   W 1946 roku Włochy stały się republiką demokratyczną. Nad krajem ciążyła jednak pomijana milczeniem klątwa: trzy przestępcze organizacje, od stu lat doskonalące swoje metody działania. Mafie rosły w siłę wraz z rozwojem Włoch – w chwili narodzin państwa sycylijska cosa nostra, neapolitańska kamorra i tajemnicza ’ndrangheta z Kalabrii były w pełni gotowe do rozpoczęcia najbardziej krwawego i najbardziej intratnego etapu swojej długiej historii.

   Włochy wzbogaciły się dzięki produkcji samochodów, skuterów i galanterii. Mafie wypracowały własną drogę do bogactwa poprzez przemyt tytoniu, budownictwo, porwania i handel narkotykami. Stawały się nie tylko coraz potężniejsze, lecz także coraz ściślej ze sobą powiązane.

   W latach 80. XX w. niewiele brakowało, by południowa część Włoch przekształciła się w narkopaństwo. Obszar ten stał się sceną konfrontacji tytanów – bohaterskich przedstawicieli prawa – z mafiosami, którzy przestali tolerować wszelkie przeszkody stojące na ich drodze. Była to wojna o przyszłość Włoch jako cywilizowanego kraju. 

   W okresie największego nasilenia walki członkowie ’ndranghety mordowali ludzi na ulicach, a mafia sycylijska usunęła swoich największych wrogów, prokuratorów Giovanniego Falcone i Paola Borsellino, po czym rozpoczęła brutalną serię zamachów bombowych w kontynentalnej części Włoch.

   W dzisiejszych czasach cień mafii nadal kładzie się na państwo nękane wysokim długiem publicznym i wszechobecną korupcją. Policjanci codziennie narażają swoje życie, tymczasem jeden z ministrów Silvia Berlusconiego stwierdził, że Włochy muszą „nauczyć się współistnieć z mafią”. Część najpotężniejszych wpływowych polityków i potentatów medialnych w dalszym ciągu otaczają podejrzenia o konszachty z mafią.

   Macki włoskich mafii sięgają zdumiewająco daleko – kontrolują większość hurtowego handlu kokainą w Europie, a gangsterzy z tak odległych krajów, jak Niemcy, Kanada i Australia, udają się do Kalabrii, by uzyskać pozwolenie na prowadzenie szemranych interesów.

   W pewnej chwili mogło się zdawać, że we Włoszech wreszcie udało się powstrzymać zagrożenie ze strony mafii, lecz właśnie wtedy okazało się, że kraj ten stanowi schronienie dla sieci przestępczej o globalnym zasięgu..

FRAGMENT WSTĘPU:

„[…] Od lat sześćdziesią­tych XX wieku Włochy już nie mogą zasłaniać się biedą jako dobrą wymówką dla tego, że w kraju istnieją dogodne warunki dla rozwoju mafii. Właściwie nie mają żadnej wymówki. Powojenne Włochy bywały społeczeństwem targanym głębokimi niepokojami. Nie jest to jednak republika bananowa w Ameryce Południowej, posiadłość zubożałych watażków w Azji ani pozostałość po rozbitym imperium w Europie Wschodniej. O ile nasze mapy nie są całkowicie błędne, słynny półwysep w kształcie kozaka nie znajduje się w regionie świata, w którym trzeba by się liczyć z brutalną, drapieżną alternatywną siłą zdolną podważyć władzę państwową.

Włochy są pełnoprawnym członkiem rodziny narodów Europy Zachodniej. Jednak jako jedyne spośród nich stanowią dom dla kilku organizacji przestępczych, które uzurpowały dla siebie władzę na dużych obszarach tego demokratycznego państwa.

Stąd właśnie wynika zarówno fascynująca natura historii mafii, jak i ważna potrzeba jej zrozumienia. Potęga mafii jest antytezą takich wartości jak wolność i demokracja, które leżą u podstaw powojennego dobrobytu Europy. Ale we Włoszech zdaje się doskonale współgrać z codzienną rzeczywistością doty­czącą wolności, demokracji i dobrobytu.

W książce „Włoska mafia” opowiadam o tym, w jaki sposób cosa nostra, kamorra i ’ndrangheta przetrwały w epoce republiki. I nie tylko przetrwały, lecz faktycznie rozpleniły się na jeszcze większym terytorium, tworząc nowe mafie i nowe źródła owej plagi w tych częściach kraju, które do tej pory wydawały się na nie odporne. Nie wystarczy, że się rozpleniły, na domiar złego stały się silniejsze, zamożniejsze i bardziej brutalne niż kiedykolwiek przedtem.

Oparłem książkę na dwóch prostych założeniach:

Z jednej strony, różnic między trzema głównymi mafiami włoskimi jest o wiele więcej, niż przypadkowy obserwator mógłby się domyślać. Niektóre różnice są subtelne, inne bardzo wyraźne, ale każda z nich jest nakierowana na to, by umożliwić konkretnej organizacji przestępczej przetrwanie i prosperowanie w lokalnym środowisku. W rezultacie każda mafia podążała odrębną ścieżką.

Z drugiej strony, mimo wszystkich intrygujących różnic między organizacjami przestępczymi ich historie nabierają większego sensu, gdy zostaną splecione w jedną narrację. Mafie mają wiele cech wspólnych, przede wszystkim perwersyjne stosunki z władzami Włoch, które na zmianę infiltrowały je, zwalczały lub przyjaźniły się z nimi. We Włoszech nie ma odseparowanych od siebie, statycznych bytów przestępczych; istnieje tam rozbudowany ekosystem półświatka przestępczego, który do dzisiaj generuje nowe formy życia. […]”

John Dickie: Profesor italianistyki na University College London. W 2004 roku opublikował książkę poświęconą historii sycylijskiej mafii, która została przetłumaczona na 20 języków i zapewniła mu międzynarodową popularność. Doceniona przez krytyków i czytelników otrzymała nagrodę CWA Dagger Award w kategorii non-fiction. Od tamtej pory zajmował się m.in. historią włoskiej kuchni, która została zaadaptowana jako sześcioodcinkowy serial historyczny. W 2005 roku otrzymał odznaczenie przyznawane przez Prezydenta Włoch.

„Włoska mafia. Cosa Nostra, Kamorra i ’Ndrangheta od 1946 roku po czasy dzisiejsze”

Wydawnictwo Czarna Owca, 2024

ISBN: 978-83-8252-547-2

Liczba stron: 544 + 16 (zdjęcia)

Okładka: Twarda

Wymiary: 160 x 230 mm