Dziecięcy płacz - Richard C. Lukas

   Podczas II wojny światowej Niemcy z zimna krwią dążyli do całkowitej eliminacji Żydów, Polaków i innych Słowian. Nie poprzestali na dorosłych ofiarach. Ich zaplanowana koncepcja zabijania dzieci miała znacząco zmniejszyć możliwość odrodzenia się okupowanych narodów. W tym celu w Polsce Niemcy stworzyli najefektywniejsze centrum mordu w historii. W książce „Dziecięcy płacz” amerykański historyk polskiego pochodzenia Richard C. Lukas, opierając się na zebranych świadectwach oraz zestawiając fakty i statystyki, ukazuje tragiczny los polskich i żydowskich dzieci skazanych przez Niemców na eksterminację.

   O Holokauście napisano już bardzo wiele. Każdy jego aspekt wciąż badany jest przez tysiące historyków. Koszmar ludobójstwa dokonanego przez Niemców podczas II wojny światowej jest jednym z najczarniejszych epizodów w historii całej zachodniej cywilizacji. I choć podobne tragedie zdarzały się już wcześniej – podczas wojny trzydziestoletniej życie straciła jedna trzecia ludności niemieckiej, a w pierwszej połowie XX wieku Józef Stalin wymordował kilkanaście milionów własnych obywateli – to masowe wymordowanie około 6 milionów Żydów było czymś wcześniej niespotykanym. Pierwszy raz w dziejach świata jedno państwo zamierzało zrealizować misterny plan wyeliminowania całej grupy etnicznej. W tym samym czasie prawie 10 milionów chrześcijan utraciło swe życie z rąk niemieckiego oprawcy.

Dzieci w obozie koncentracyjnym Auschwitz.

   Znacznie mniej niż o Holokauście Żydów historycy i badacze napisali o ludobójstwie dokonanym na Polakach i na pozostałej ludności Europy Środkowo-Wschodniej. Niemcy z chłodną kalkulacją wykorzystywali wszelkie dostępne im środki, aby w sposób najefektywniejszy doprowadzić do znacznego zmniejszenia liczby Polaków i innych Słowian. Cel takiego działania był jeden – narody te już nigdy nie miały stanowić przeszkody dla niemieckiego imperializmu w Europie. Richard Lukas w książce „Dziecięcy płacz” (wydawnictwo Replika) zajął się najmroczniejszym aspektem tego ludobójstwa – zagładą polskich i żydowskich dzieci…

   O ile mordowanie dzieci żydowskich miało, w jak najszybszym czasie, zapobiec przetrwaniu Żydów, to wyrok wydany na dzieci polskie stał się częścią makabrycznego planu wojny rasowej, w której starano się zastosować coraz szybciej rozwijającą się technologię zadawania śmierci. Głodzenie, wykorzystywanie do katorżniczej pracy, zabijanie lub przymusowa germanizacja najmłodszych przedstawicieli narodu polskiego miało jasno określony cel – zmniejszyć zdolność Polaków do reprodukcji o odrodzenia się polskich obywateli, którzy podczas okupacji zdegradowani zostali do ludzi niższej kategorii.

12-letnia Kazimiera Mika (wówczas Kostewicz) rozpaczająca nad zwłokami
swojej starszej siostry zamordowanej przez niemieckiego pilota w trakcie
napaści na Warszawę 14 września 1939 roku.

   Richard C. Lukas, w oparciu o bogate źródła archiwalne i przetrwałe do naszych czasów świadectwa, z wielką starannością kreśli obraz nieco zapomnianego lub pomijanego ludobójstwa – Holokaustu dzieci. W sposób bezkompromisowy i niebywale wyważony porusza temat głównie nieżydowskich dzieci, zamieszkujących terytorium okupowanej Polski. Wbrew pozorom nie umniejsza tragedii i cierpienia dzieci pochodzenia żydowskiego. Wskazuje tylko na równie tragiczny los młodych Polaków, o których tragedii świat wydaje się często zapominać. Lukas w książce „Dziecięcy płacz” głośno upomina się o pamięć dla nich, bo pamięć taką jesteśmy dziś tym dzieciom winni…

   W książce czytelnicy zetkną się z wieloma bezpośrednimi relacjami i poznają kilku młodych bohaterów, wśród nich Franka, Sonię, Lilkę, Marysię i Wojtka. Obraz wojny i niemieckiej okupacji Richard Lukas ukazuje właśnie ich oczami. Kreśli go tak, jak widziały to te dzieci. Bez zbędnych słów, bez niepotrzebnego epatowania brutalnością opisów, bez makabrycznie krwawych szczegółów. Te nie są tym razem potrzebne, gdyż słowa dzieci oraz iż autentyczne przerażenie w wystarczająco wstrząsający sposób oddają realia tego ludobójstwa. Większa ilość makabry nie jest potrzebna do zrozumienia przez co opisane dzieci musiały przejść.

   Ofiarami niemieckiej okupacji były dzieci w najróżniejszym wieku – takie, które nie potrafiły jeszcze mówić i takie, które dopiero uczyły się odkrywać uroki wczesnych szkolnych lat. Były też nastolatki z głowami pełnymi marzeń o przyszłości. Ta przyszłość dla wielu z nich nigdy nie nadeszła. Dla innych była zupełnie inna niż sobie to wymarzyli. Skazanym na zagładę polskim dzieciom nie dane było poznać prawdziwego smaku szczęśliwego życia. I to tylko dlatego, że ich językiem ojczystym był język polski.

Profesor Richard C. Lukas (ur. 1937).

   „Dziecięcy płacz” to lektura miejscami wstrząsająca. Opowiada o wielu aspektach  dziecięcego holokaustu – od niemieckiej napaści na nasz kraj, poprzez opis przymusowych deportacji i zesłań do obozów koncentracyjnych, po próby germanizacji najmłodszych przedstawicieli polskiego narodu. Przez osiem rozdziałów autor prowadzi czytelników po świecie moralnego zepsucia i bestialskiej wyższości „rasy panów” nad innymi narodami. Okrutna wojna sprawiła, że dla wielu dzieci, zwłaszcza sierot, czas dzieciństwa musiał się nagle zamienić w przymusową dorosłość. Tylko to dawało jakiekolwiek szanse na przeżycie piekła, w którym się te dzieci znalazły.

   Richard Lukas, w charakterystyczny dla siebie interesujący sposób ukazuje również nieco bardziej pozytywne momenty, w których dziecięcy bohaterowie zmuszeni są do zaakceptowania ówczesnych realiów i na swój własny sposób próbują walczyć z niemieckim okupantem. Nie chwytają za broń, nie biją się o każdą ulicę – to było zadaniem dorosłych. Dzieci miały swoje własne pomysły na walkę z wrogiem. I swoją własną determinację, której mogło im zazdrościć wielu dorosłych.

   Czy dzisiaj ich rówieśnicy potrafiliby się zachować w podobny sposób? Czy równie łatwo współczesne dzieci, nauczone wszelkich wygód, umiałyby się pogodzić ze swoim przeznaczeniem? To są pytania, które powinni sobie dzisiaj zadać wszyscy – i rodzice, i dzieci. Doskonałą okazją do zadania sobie podobnych pytań będzie lektura książki „Dziecięcy płacz”, za którą Richard C. Lukas, amerykański historyk polskiego pochodzenia, otrzymał w roku 1994 w pełni zasłużoną Literacką Nagrodę im. Janusza Korczaka, przyznana mu przez Ligę Przeciwko Zniesławieniu.

Richard C. Lukas

„Dziecięcy płacz”

Wydawnictwo Replika, 2018

ISBN: 978-83-7674-730-9

Liczba stron: 352

Okładka: Miękka ze skrzydełkami

Wymiary: 145 x 205 mm